Deze opvallende schatkist meet slechts 26 x 16 x 25 cm. Naar alle waarschijnlijkheid gaat het hier om een originele mailbox. Het voorwerp staat al 50 jaar in het rijtuigdepot van Museum Nienoord zonder enige beschrijving of verklaring.
We gebruiken het woord mailbox tegenwoordig dagelijks, toch weten maar weinig mensen dat dit woord voortkomt uit de rijtuigwereld. Al sinds onheuglijke tijden werden brieven en mondelinge berichten van de ene plek naar de andere verstuurd via koeriers, al dan niet te paard. Een brief of bericht werd meegevoerd op een staak of in een zogenaamde bodebus, die verzegeld kon worden. Naarmate in de middeleeuwen het reiswezen zich ontwikkelde, verscheen er steeds meer briefpost, welke met toenemende haast op de juist plek moest worden afgeleverd. De lopende bode werd dus op wielen gezet en aangezien de Engelsen het meest voortvarend bleken in het organiseren van dergelijke postdiensten, ontstond wat de Engelsen mail-coach noemen, waarin het Franse woord malle (oftewel koffer) duidelijk herkenbaar is. Ook in het Nederlands ontstond er een verbastering van het Franse woord malle: een bekende postkoetsonderneming was Het Groote Brievenmaal. Brievenmaal stond synoniem voor de postdienst.
De mailcoach was een rijtuig dat volgens een bepaalde strak georganiseerde dienstregeling van A naar B reed en daarbij behalve brievenpost in meer of mindere mate ook passagiers en goederen meenam. Daar zaten ook vaak geldwissels of zelfs baar geld en andere kostbaarheden bij. Niet verbazingwekkend dat de postkoetsen en diligences in de 17e en 18e eeuw gewilde doelwitten voor struikrovers werden: reizigers in het rijtuig waren vaak niet onbemiddeld en hadden in hun bagage of verstopt in de kleding allerlei kostbaarheden bij zich. Op de Engelse postkoets was het de zogenoemde guard, een gewapende helper, die tot taak had om de passagiers en de briefpost te beschermen met zijn donderbus. Die briefpost zat goed opgeborgen in de mailbox in het rijtuig onder de voeten of het achterwerk van de guard.
Het is onbekend welk avontuurlijk leven de mailbox van ons museum geleid heeft, maar wat we wel weten is dat dit zich halverwege de 19e eeuw moet hebben afgespeeld.
De Spyker zoals die als zeer luxe sportwagen sinds 2000 handmatig wordt gebouwd, kom je maar bij hoge uitzondering tegen. En een authentieke Spijker automobiel tref je alleen aan op oldtimer-evenementen, maar ook daar maar heel zelden. Van de dierenslede ooit door de gebroeders Spijker gemaakt, bestaat slechts één uniek exemplaar. Te zien in het Nationaal Rijtuigmuseum Nienoord.
Lees meer
Dit buitengewoon fraai gemaakte miniatuur is mogelijk het showmodel van de rijtuigbouwer geweest voor het rijtuig (op ware grootte) dat heeft toebehoord aan stadhouder Willem III, Prins van Oranje en vanaf 1689 tevens Koning van Engeland, Schotland en Ierland.
Lees meer
Deze galaberline behoort tot de mooiste rijtuigen van Nederland en is nog met enige regelmaat te zien in de straten van de Groninger binnenstad. Het behoort toe aan studentenvereniging Vindicat atque Polit. Het rijtuigmuseum beheert en onderhoudt het. De senaat en soms andere leden van de studentenvereniging rijden al sinds het einde van de 19e eeuw met dit rijtuig.
Lees meer
Sinds welk jaar de winnaar van een aangespannen wedstrijd met een Gouden Zweep gehuldigd wordt, weten we eigenlijk niet. Het vermoeden is dat dit gebruik al meer dan vier eeuwen bestaat. Wat we wel weten, is dat het een felbegeerde prijs is.
Lees meer
Hoewel Barouche deftig en Frans klinkt, is de naam van dit elegante rijtuig afkomstig uit Engeland. In Frankrijk zou men een dergelijk type rijtuig Calèche noemen. Ook deftig. Het is dan ook typisch een rijtuig voor de adel en welgestelden van weleer.
Lees meer
De phaeton is een rijtuigtype dat reeds in de 17e eeuw zijn intrede deed en als automobieltype nog steeds bestaat. Maar waarom hier de toevoeging damesphaeton? En waarom Amerikaans? Om ons dat te realiseren moeten we teruggaan naar de tijd waarin dit rijtuig gemaakt werd: zo tussen 1890 en 1900.
Lees meer
Een zeer fraai rijtuig, deze eenvoudige barouchet. Eenvoudig, omdat er geen aparte koetsiersbok aanwezig is. Heer of (here)boer mende zelf. Een gesloten rijtuig, maar het dak en de voorramen kunnen verwijderd worden en dan houd je een prachtig open zomerrijtuig over, een soort barouche.
Lees meer
Een sieraad en een curiositeit op de weg tegelijk, dit grote rijtuig! We noemen dit een Sociable, je zou kunnen zeggen een voorloper van de Jan Plezier die mensen van een wat oudere generatie zich nog wel herinneren. Een rijtuig dus om met een groep mensen erop uit te trekken.
Lees meer
Bij het woord speelwagen denk je al gauw aan speelgoed voor kinderen. Maar het woord speelwagen werd in 17e en 18e eeuw veelvuldig gebruikt voor eenvoudige maar gedecoreerde wagens, die een praktische rol vervulden bij de oogst, maar tegelijk waren bedoeld voor het maken van plezierritten en gebruik bij ceremoniële hoogtepunten van het leven zoals bruiloft en uitvaart.
Lees meer
