Hoofdstraat 76
9968 AG Pieterburen
In Domies Toen vindt de bezoeker diverse plantencollecties. De belangrijkste collectie is die van de stinzenplanten. Negentig van de honderd bekende soorten in Nederland groeien in Domies Toen. Daarnaast heeft de tuin collecties wilde planten en sierplanten. De bloeiperioden van de verschillende collecties sluit goed op elkaar aan zodat de tuin lang in bloei staat.
Bezoek de website van Domies Toen
De sierplanten in de borders zijn bijvoorbeeld planten die half juli bloeien, wat goed aansluit op de inheemse planten, die rond die maand net zijn uitgebloeid. Voor inheemse planten is dat heel normaal. De 'herfstbloeiers' die wij kennen komen voor het merendeel uit Amerika en het verre Oosten. Voor de ontdekking van de Nieuwe Wereld kende Nederland nauwelijks herfstbloeiers.
Bij de vijftiende eeuwse Petruskerk van Pieterburen ligt Domies Toen, Gronings voor 'de tuin van de dominee'. Toen de oude pastorie bij de kerk in 1961 werd afgebroken en er plannen waren woningen te bouwen op het vrijgekomen terrein, zocht de gemeente Pieterburen contact met heemkundige Tine Clevering - Meijer voor een goed alternatief. Hereboerin Clevering - Meijer (1914 – 1981), was zeer betrokken bij Gronings Erfgoed en was onder andere de drijvende kracht achter het Ommelander Museum voor Landbouw en Ambacht in Leens en de borg Verhildersum, waar ze onder andere een tuin aan liet leggen.
Samen met tuinarchitecte Renske Boon renoveerde Clevering - Meijer de tuin naast de pastorie, werden het tuinprieel en het consistoriehuisje gerestaureerd en werden veel verschillenden stinzenplanten ('börgbloumkes' in het Gronings) geïntroduceerd. De oude en in de jaren negentig van de vorige eeuw gerestaureerde tuinmuur bleef behouden, en Clevering – Meijer bedacht de naam 'Domies Toen'. Ze haalde veel stinzenplanten uit Friesland. Ook haalde ze bij boerderijen uit heel Nederland bijzondere vaste planten voor de 'boerenborder' bij de tuinmuur.
Na de dood van Clevering - Meijer in 1981 raakte de tuin in verval, tot bioloog Paul Janssen het beheer van de tuin in 1986 overnam en Domies Toen omtoverde tot een ecologische botanische tuin met ruim honderd zeldzame soorten bloemen en planten. Hij zorgde er ook voor dat Domies Toen een toeristische attractie werd. In 1988 stopte Janssen met zijn werk omdat hij van de gemeente Eenrum een financiële compensatie voor zijn werk vroeg, maar niet kreeg. Hij werd opgevolgd door Anne de Boer. Vervolgens werd een stichting in het leven geroepen om de tuin te laten voortbestaan. In 1992 werd Klaas van Nierop de eerste betaalde beheerder in dienst van de stichting. Onder zijn beheer ontstond er een synthese tot stand tussen de natuur- en de cultuurtuin. De inheemse planten, die onder bewind van Janssen de cultuurplanten overwoekerd of verdreven hadden, werden verwijderd, de dichtgegroeide dobbe (van rond 1300) werd open gegraven en het godsdienstgebouwtje werd omgebouwd tot theeschenkerij. Om de tuin te kunnen blijven onderhouden werd entreegeld gevraagd van de bezoekers en werden donateurs geworven. In 2000 verkreeg de tuin de erkenning 'Botanische tuin'. In 2003 werd Van Nierop opgevolgd door Nienke Reeder, in 2005 kreeg Domies Toen de officiële status van museum. Vanaf 2014 is Jan Jaap Boehlé verantwoordelijk voor het beheer. De tuin kreeg onder zijn beheer in 2022 het predikaat 'Nationale stinzenplantencollectie voor Noord Nederland'.
Hoge resolutie foto's Download objecten
