Een roerkop is een kostbaar houtsnijwerk dat vanaf de middeleeuwen bij veel schepen werd aangebracht ter versiering op het roer. Niet algemeen bekend is dat roerkoppen oorspronkelijk alleen op Nederlandse schepen voorkwamen.

Oorspronkelijk verbeeldden de houtsnijwerken vaak Griekse of Romeinse goden, die het schip moesten beschermen. Bijvoorbeeld Flora, die rijkelijk versierd werd met bloemen. Of Hercules, gehelmd met een honden- of leeuwenkop. Later raakte de mythologische betekenis op de achtergrond en werden roerkoppen vooral aangebracht om er mee te pronken.

De achttiende eeuwse houtgesneden roerkop van het Noordelijk Scheepvaartmuseum is zo'n pronkstuk en komt vermoedelijk van een kofschip. De kop is gehelmd met de bek van een zeemonster met scherpe tanden. Daarop zitten aan elke zijkant een pluim of veer. Helemaal bovenop is een kleine krokodil uitgesneden.

Met zijn 53 centimeter hoogte is het een indrukwekkende roerkop. Mogelijk stelt het Mercurius voor, die als god van de wind immers vleugels (de pluimen op de helm) draagt. Wind was onmisbaar voor de kooplieden met schepen. Deze roerkop is dus én een pronkstuk én een ode aan Mercurius om hem gunstig te stemmen.