In de Middeleeuwen is de schutterij belast met de verdediging van de stad. Later worden haar taken meer representatief van aard. In fraaie kledij gestoken luisteren de schutters menig officiële plechtigheid op. Een jaarlijks hoogtepunt voor het gilde is het vogelschieten op Pinkstermaandag.

Degene die er drie keer achtereen in slaagt een houten papegaai van de top van een op het stadsplein opgerichte lange mast af te schieten wordt uitgeroepen tot schutterkoning of schuttenkoning; hij mag de zilveren gaai als een trofee en persoonlijk teken van waardigheid dragen.

De zilveren papegaai draagt om zijn hals een vergulde losse band waarop gegrift staat: STAT. VAN. DAM. Aan de uiteinden van de tak, waarop de vogel staat, staat het jaartal 1546. Volgens een aantekening in het rekeningenboek van het Schuttengericht wordt de gaai aan een sjerp gedragen en niet - zoals elders in den lande - aan een ketting: 7 augustus 1723. Aan Albert Cock betaald 'voor een gekogte sjarp tot gebruick van de pappegai, zes gI. en 6 st.'

De schutterspapegaai was ooit trots bezit van het Schuttersgilde St. Joris te Appingedam, dat in de achttiende eeuw ook Schuttencompagnie wordt genoemd. In de Franse tijd, rond 1795 wordt aan het bestaan van gilden een eind gemaakt. Daarmee verdwijnt ook het jaarlijkse vogelschieten.