De Zweedse weg werd ook gebruikt om medicijnen naar Nederland te brengen, vooral insuline

Allard Lambertus Oosterhuis was een arts en reder uit Delfzijl. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij leider van verzetsgroep 'Zwaantje', een naam die tegelijk de codenaam van Oosterhuis was; hij ontmoette zijn contacten vaak in café 'de Witte Zwaan'.


Dankzij zijn werk als reder kon hij met zijn schepen een smokkellijn opzetten tussen de haven van Delfzijl en die van het Zweedse Stockholm, dat tijdens de oorlog neutraal was. Deze verbinding werd ook wel ‘de Zweedse weg’ genoemd. Mensen en spionagemateriaal verlieten op deze manier het bezette Nederland en radiozenders, persoonsbewijzen en geld voor het verzet werden het land binnengesmokkeld. Ook werd de Zweedse weg gebruikt om medicijnen naar Nederland te brengen, vooral insuline. Bovendien lukte het Oosterhuis rechtstreeks van de Secret Intelligence Service een radiozender te krijgen, waardoor verschillende spionagegroepen via Oosterhuis berichten naar Londen konden sturen.


In juli 1943 bleek verzetsgroep Zwaantje geïnfiltreerd. Samen met andere leden werd Oosterhuis door de Sicherheitsdienst gearresteerd. In juli 1944 werd een proces gehouden, waarbij bijna alle 49 gevangengenomen leden, waaronder Oosterhuis, ter dood veroordeeld werden. Het vonnis werd, vermoedelijk door de tussenkomst van het Zweedse Gezantschap in Berlijn, echter niet voltrokken. De leden van Zwaantje werden in plaats daarvan naar een gevangenis in het Duitse Lüttringhausen gebracht.


In april 1945 naderden de geallieerden de gevangenis. De gevangenisdirecteur, Dr. Engelhardt, kreeg van de SS de opdracht alle politieke gevangenen uit te leveren. In plaats van de gevangenen stuurde hij echter 72 Duitse misdadigers, die allen werden doodgeschoten. Opnieuw waren Oosterhuis en zijn medegevangenen ternauwernood aan de dood ontsnapt. Op 15 april 1945 bereikten de geallieerden de gevangenis, werden Oosterhuis en de andere gevangenen bevrijd en konden veilig terug naar huis. In 1953 ontving Oosterhuis de Bronzen Leeuw voor getoonde moed en beleidvol optreden tegen de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog. Later vestigde Oosterhuis zich in Ierland, maar na zijn overlijden is hij in Delfzijl begraven. In 1970 werd ter nagedachtenis aan de verzetsgroep het verzetsmonument 't Zwaantje in Delfzijl onthuld.


De servetring is gemaakt door Allard Oosterhuis.


Hoge resolutiefoto's Download object

Deze pagina delen facebook twitter pinterest Embed